Preventie werkt: voorkom hittestress in de stal, blijf goed presteren
Warm, warmer, warmst
De varkens zelf, instraling van buiten en binnenkomende warme lucht zorgen allemaal voor warmte. Dat kan te veel worden en nadelige gevolgen hebben. Als gevolg van hittestress nemen varkens vaak minder voer op, waardoor de groei afneemt, kraamzeugen minder melk afgeven, de conditie en vruchtbaarheid van zeugen neemt af en de kans op uitval neemt toe. Kortom, het welzijn van uw varkens en daarmee de productiviteit komen onder druk te staan.
De varkens zelf, instraling van buiten en binnenkomende warme lucht zorgen allemaal voor warmte. Dat kan te veel worden en nadelige gevolgen hebben. Als gevolg van hittestress nemen varkens vaak minder voer op, waardoor de groei afneemt, kraamzeugen minder melk afgeven, de conditie en vruchtbaarheid van zeugen neemt af en de kans op uitval neemt toe. Kortom, het welzijn van uw varkens en daarmee de productiviteit komen onder druk te staan.
Signalen hittestress
Houdt bij deze hoge temperaturen goed in de gaten of uw varkens wel/geen last hebben van hittestress. Let op de volgende signalen:
- Varkens liggen apart van elkaar
- Varkens gaan op roosters liggen i.p.v. op de dichte vloer
- Rollen in de mest om verkoeling te krijgen
- Raken sneller geïrriteerd, meer agressief gedrag (bijten)
- Hijgen, verhoogde oppervlakkige ademhaling om warmte af te voeren
- Reductie van de voeropname
- Toename van wateropname
Deze biggen hebben het duidelijk te warm!
Tijd voor actie!
Hoe zwaarder het varken (zeugen, zware vleesvarkens), hoe eerder er problemen met hittestress optreden. Vanaf ca. 26 graden wordt de warmte een probleem voor deze varkens. De stal koelen tot zo optimaal mogelijke temperatuur is heel verstandig. Elke graadreductie helpt! Zo blijft de voeropname constanter en worden risico’s als groeiverlies, afname spierdikte, uitval, etc. verlaagd.
Varkens zweten niet, waardoor andere maatregelen nodig zijn. Verkoelende maatregelen om de ergste temperatuurpieken weg te nemen kunnen heel simpel zijn en vergen lang niet allemaal een grote investering. Als varkens zich beter voelen dan zal dat zeker effect hebben op de prestaties. Preventie werkt.
Zomerse tips
Vorig jaar zomer zochten we via de zomeractie uit welke maatregelen varkenshouders nemen om de varkens de warme zomer door te helpen. Er kwamen vele reacties binnen, de ene nog creatiever dan de ander. Een samenvatting van de ingezonden tips:
Verkoeling
- Sproeiers op het dak en/of voor de luchtinlaat (vernevelen onder hoge druk)
- Extra ventilatoren, bij voorkeur circulatieventilatoren
- Koud water door vloerverwarmingsleiding laten stromen (12 uur voor werpen warm water)
- Lucht aanvoeren vanaf de koelste kant (noord/oost)
- Erfverharding bij luchtinlaten en andere betonnen vloeren binnen natsproeien
- 's Morgens vroeg de deuren even tegen elkaar openzetten, doorwaaien
- Zwarte golfplaten boven luchtinlaat buiten wit kalken
- Extra ventilatoren in het raam plaatsen
- Inlaat zonlicht minimaliseren; ramen wit kalken of blinderen met dupanel isolatie platen
- Biggenlampen overdag uit of alleen eerste 12 uur, andere lampen minder lang aan
- Varkens even natsproeien
- Stal conditioneren met een warmewisselaar*
- Zonnepanelen op het dak installeren*
Eten & drinken
- Vroeger en later voeren, tropenrooster
- Brijvoer wat extra verdunnen met water
- Overschakelen op vetrijk voedsel
- Drinknippels nakijken, goed afstellen en schoonmaken
- Extra water (koud) bijv. in de trog bij kraamzeugen
- Extra vitamine C in het drinkwater
Overige
- Hoogdragende zeugen zo lang mogelijk voor werpen al naar kraamstal
- Rust in de stallen, niet opjagen of onnodig verplaatsen
- Handelingen die kunnen wachten uitstellen (bijv. bloed tappen) of vroeg op de dag inplannen
- Hokbezetting verlagen zodat varkens allemaal languit kunnen liggen met ruimte er tussen
- Alarmkasten op de gang regelmatig controleren
- Biologisch: buiten voldoende schaduwplaatsen bieden, d.w.z. ca 0,4m2 per big tot 50 kg, 0,6m2 per vleesvarken, 1,5-2 m2 per zeug en 2-3m2 per zeugen met biggen
Let op: Water vernevelen heeft enkel zin bij lagere luchtvochtigheid. Bij een heel hoge Rv levert het een risico (>90rV%) voor de gezondheid. In de regel komt dit niet vaak voor met heel warm weer, check KNMI of Buienradar.
* kan niet op korte termijn
Biosecurity
Probeer de biosecurity regels op het bedrijf zo veel mogelijk na te blijven leven, ondanks de hitte. Hoe warmer het is, hoe sneller bacteriën zich vermenigvuldigen. Het goede nieuws is dat bacteriën en virussen heel slecht tegen droogte kunnen, goed reinigen en laten drogen is zeer effectief! Controleer afdelingen regelmatig op zieke en dode dieren, verwijder kadavers zo spoedig mogelijk, te meer met dit warme weer! Meer biosecurity tips leest u in onze gratis, stalbestendige 10 Gouden Regels poster.
Strandlaken winnen?
We hebben nog een paar prachtige strandlakens (90x190 cm) over. Wilt u kans maken op dit felbegeerde strandlaken met varkenopdruk? Vul dan het zomeractie-formulier in en omschrijf met min. 150 tekens wat u doet om uw varkens te beschermen tegen de warmte. Deze winactie loopt tot 7 juli a.s. De 20 beste inzendingen krijgen een mooi strandlaken thuis gestuurd! Op=op
UPDATE: Deze winactie is nu verlengd tot 10 augustus 2019!
Het enorme strandlaken met varkensopdruk
Tekst: Elisa van Velzen, Product Manager bij Boehringer Ingelheim en Rutger Jansen, Varkensdierenarts bij Boehringer Ingelheim
