Swine Expert Update: Lawsonia & darmgezondheid
Salmonella uitscheiding verminderd door Enterisol vaccinatie
Eén van deze studies is gepubliceerd in het tijdschrift Nature [1]. In dit onderzoek is aangetoond dat varkens die gevaccineerd zijn met Enterisol© Ileitis significant verminderd Salmonella typhimurium uitscheiden na een orale challenge daarmee (zie de paarse lijn in Figuur 1).
Figuur 1 Feacale uitscheiding van Salmonella enterica serovar Typhimurium in de tijd, gemeten volgens de MPN methode. Significante verschillen tussen de groepen worden weergegeven met verschillende letters (linear mixed models, de foutbalken geven de standaard fout van het gemiddelde weer; p<0,05). Bron: [1]
Een onderzoeksgroep van de TiHo in Hannover heeft tevens gekeken naar de interactie tussen Lawsonia intracellularis en Salmonella derby [2]. Enkele varkens werden kunstmatig besmet met Salmonella. Deze varkens (zogenaamde “seeder pigs”) werden vervolgens 10 dagen later in de te onderzoeksgroepen geplaatst om zodoende een natuurlijk infectie model te krijgen voor de proefgroepen.
In dit onderzoek zijn twee groepen onderzocht. De eerste groep kreeg een antibiotica behandeling (tylosine 10mg/kg gedurende 7 aaneengesloten dagen voor het in contact komen met de seeder pigs op dag 10; niet gevaccineerd).
De tweede groep was gevaccineerd met Enterisol Ileitis (vaccinatie op 21 dagen leeftijd, geen antibiotica behandeling). De dieren waren afkomstig van het zelfde vermeerderingsbedrijf. Contact met de Salmonella seeder pigs vond plaats rond de leeftijd van 10 weken.
De groepen werden onderzocht op de aanwezigheid van Salmonella in mest en lymfeknopen. De detectie van Salmonella in mest (Figuur 2) en lymfeknopen was significant hoger in varkens die van te voren behandeld waren met tylosine, ten opzichten van varkens die op 21 dagen leeftijd gevaccineerd waren met Enterisol Ileitis. Daarnaast waren er ook verschillen te zien in de Salmonella antilichaam ontwikkeling tussen de twee groepen, in het voordeel van de gevaccineerde dieren.
Figuur 2 Het percentage Salmonella derby positieve dieren gevolgd na het terug plaatsen van de Salmonella seeder biggen (op dag 10) in de twee behandelde groepen: tylosine behandelde groep (AB+VAC-) en de gevaccineerde groep (AB-VAC+). Varkens zijn gevolgd tot aan de dag van sectie (dag 40). Significante verschillen worden weergegeven met een *. [2]
Effect Enterisol op Salmonella antilichaamrespons van de vleesvarkens
In een Duits onderzoek zijn de effecten van Enterisol bekeken in relatie tot de ontwikkeling van Salmonella antilichamen. In dit onderzoek [3] zijn 4 bedrijven in de tijd gevolgd op de ontwikkeling van Salmonella antilichamen (OD waarden) met en zonder de toepassing van Enterisol (voor en na vergelijk). In deze proef heeft de inzet van Enterisol bij elk van de 4 bedrijven gezorgd voor een significante reductie van de gemiddelde OD waarden. Daarnaast zijn het aantal bloedwaarden die onder de OD 40% blijven, (de afkap waarde die voor de Salmonella monitoring gebruikt wordt, zowel in Nederland als in Duitsland) gezakt (Figuur 3).
Hiervoor zijn in totaal 709 bloedmonsters geanalyseerd. De niet-gevaccineerde dieren hadden gemiddeld 32,6% positieve bloedwaarden en de gevaccineerde dieren hadden gemiddeld 13,4% positieve bloedmonsters. Deze data samen zorgt voor een significante Odds Ratio van 0,32 (95%CI 0,19-0,54; p<0,0001; Tabel 1).
Dit is daarmee een bevestiging dat Enterisol ook een flinke bijdrage kan geven aan het terugbrengen van de Salmonella besmettingen zoals die in de huidige monitoringssystematiek gebruikt worden, los van het feit dat de rectale uitscheiding ook verminderd wordt zoals in bovenstaande studies beschreven is.
Figuur 3 Distributie van de verdeling van de Salmonella uitslagen van de met Enterisol Ileitis gevaccineerde varkens (groen) en de niet gevaccineerde varkens (blauw). [3]
Tabel 1 Behandeling en aantal positieve bloedmonsters voor Salmonella. Toepassing van Enterisol Ileitis gaf een significante reductie van het aantal positieve bloedmonsters (Odd’s Ratio van 0.32, 95% BI 0.19-0.54, p<0,0001). OR berekend middels de in het artikel gepubliceerde data [3].
Hittestress en darmgezondheid: acute PIA
Onlangs bracht de GD naar buiten dat er meer PIA gediagnosticeerd wordt in warme zomermaanden [4]. Dit is in lijn met de ervaringen die Boehringer Ingelheim heeft. In de zomermaanden worden er duidelijk meer vragen gesteld over PIA. Met name de acute vorm (PHE) speelt in het zomer seizoen meer op. Soms wordt er gedacht aan veranderingen in het voer, zoals de introductie van de nieuwe oogst granen.
Het effect van nieuwe granen wordt vaak toegewezen aan de lagere verteerbaarheid van het voer, met name door de aanwezigheid van zogenaamde anti nutritionele factoren (ANF) in met name tarwe. Het gehalte aan ANF wordt over het algemeen lager na enkele maanden besterven van de nieuwe oogst. De toevoeging van enzymen zoals xylanase aan voerders met nieuwe granen kunnen daarbij een gunstige uitwerking hebben [5].
Echter zien we de meldingen van acute PIA oplopen ook al vóórdat de nieuwe oogst al van het land is, zoals in de (extreem warme) zomer van 2018. Een primaire relatie met hittestress lijkt daarbij meer voor de hand liggend dan de introductie van nieuwe granen, die over het algemeen toevallig vaak parallel loopt met de warme zomerdagen. Varkens zijn gevoelig voor hittestress, de voeropname van vleesvarkens en daarmee de groei, ligt over het algemeen ook lager in de zomerse perioden.
Naast een verlaagde voeropname geeft hittestress op het vlak van de darmintegriteit ook de nodige problemen. In een onderzoek van de Iowa State University zijn de effecten van hittestress op de darmintegriteit bestudeerd [6]. In een omgevingstemperatuur van 35˚C (met een rV van 24-43 %) daalde de voeropname met meer dan 50% ten opzichte van de thermoneutraal gehouden varkens (T 21˚C, 35-50% rV).
De darmintegriteit, gemeten als de elektrische weerstand over de darmwand, halveerde in het ileum met daarbij een forse toename van de darmpermeabiliteit en een daling van de tight junction eiwitexpresie. Het gehalte aan serum endotoxinen verdrievoudigde (Figuur 4). Tevens nam het (darm) ontstekingsbeeld toe met een stijging van, onder andere, de activiteit van myeloperoxidase in het ileum en de toename van IL8 en TNF in het serum.
Figuur 4 Condities van hittestress (HS; 35˚C) verhoogd het serum endotoxine in vergelijking met varkens die in thermoneutrale omstandigheden zijn gehouden (TN; 21˚C) voor de duur van 24 uur. P<0,05; n=8 per behandeling. [6]
Over het algemeen wordt aangenomen dat PIA baat heeft bij darmontsteking. Recent is ook aangetoond dat Lawsonia infecties de darminflammatie verhogen en de celdeling stimuleert [7]. In voorbereiding op de zomer betekent dit dat hittestress zo veel als praktisch haalbaar voorkomen dient te worden. Te denken valt aan:
- De inzet van voeders die bij vertering minder warmte produceren
- De varkens zo veel mogelijk met rust te laten, zeker op de hete momenten van de dag, en
- Waar mogelijk de inlaatlucht zoveel mogelijk terug te koelen
- Vaccinatie met Enterisol Ileitis kan tevens de mortaliteit door PIA verminderen [8]. Uit een analyse, in samenwerking met Vitelia Voeders, van 30 bedrijven met en zonder acute PIA kwamen enkele risicofactoren naar voren zoals:
- meerdere herkomstadressen
- hogere dierbezetting (0,8 vs 1,0 m2)
- het niet reinigen en desinfecteren van de laarzen [9]
Voor de bijsluiter van dit product verwijzen wij u naar deze pagina.
Tekst: Rutger Jansen, varkensdierenarts Boehringer Ingelheim Animal Health
Geraadpleegde bronnen:
- Leite, F.L., et al., Vaccination against Lawsonia intracellularis decreases shedding of Salmonella enterica serovar Typhimurium in co-infected pigs and alters the gut microbiome. Scientific reports, 2018. 8(1): p. 2857.
- Visscher, C., et al., Spread of an Experimental Salmonella Derby Infection in Antibiotic-Treated or Lawsonia intracellularis Vaccinated Piglets. Animals, 2018. 8(11): p. 206.
- Meschede, J., Reduction of Salmonella prevalence in Lawsonia intracellularis infected pig herds by use of Enterisol® Ileitis vaccination. Praktische Tierarzt, 2014. 95(8): p. 749-756.
- Geudeke, Infectieuze maagdarmaandoeningen bij varkens. GD Veterinair, april 2019: p. 3.
- Cadogan, D., M. Choct, and R. Campbell, Effects of storage time and exogenous xylanase supplementation of new season wheats on the performance of young male pigs. Canadian journal of animal science, 2003. 83(1): p. 105-112.
- Pearce, S.C., et al., Heat stress reduces intestinal barrier integrity and favors intestinal glucose transport in growing pigs. PloS one, 2013. 8(8): p. e70215.
- Leite, F.L., et al., A Cell Proliferation and Inflammatory Signature Is Induced by Lawsonia intracellularis Infection in Swine. mBio, 2019. 10(1): p. e01605-18.
- Almond, P. and G. Bilkei, Effects of oral vaccination against Lawsonia intracellularis on growing-finishing pig's performance in a pig production unit with endemic porcine proliferative enteropathy (PPE). DTW. Deutsche tierarztliche Wochenschrift, 2006. 113(6): p. 232-235.
- Jansen, R., G. Van Well, and M. Steenaert, Risk factor analysis for proliferative enteropathy (PHE) on Dutch finishing pig farms, in IPVS. 2018: Chongqing.
ESPHM VET-INN feestje 23 mei a.s.
Boehringer Ingelheim en Hipra grijpen het aankomende ESPHM in Utrecht aan om samen met DSK op 23 mei a.s. een ouderwetse VET-INN te organiseren, natuurlijk IN DE FIETSENKELDER! Diner vooraf is optioneel. Voor de echte feestvarkens is er een beperkt aantal slaapplaatsen geregeld in de Jeugdherberg Rhijnauwen. Dit feest wil je niet missen!! Hier aanmelden
