Swine Expert Update: Alternatieve onderzoeksmethoden voor PRRS monitoring
Alternatieve onderzoeksmethoden
Recent is er door de University of Minnesota gepubliceerd over het gebruik van uierdoekjes als onderzoeksmethode op Influenza A virus (IAV) met PCR. Uierdoekjes bleken op toomniveau even sensitief te zijn als individueel genomen oropharyngeale swabs. De oropharyngeale swabs op hun beurt bleken sensitiever dan neusswabs (Mantilla, 2017). Uit vervolgonderzoek (Mantilla, 2018) blijkt dat zowel door het overleggen van biggen als door de inzet van pleegzeugen IAV infectie op een bedrijf in stand worden gehouden.
De gedachte achter de uierdoekjes is dat je op indirecte wijze speeksel en neusuitvloeiing van biggen onderzoekt door tijdens of onmiddellijk na het zogen met een doekje die delen van de uier ‘af te vegen’ waar er door de biggen is gesabbeld.
%20748.jpg)
Gebruik uierdoekje bij de zeug (foto van Mantilla 2018)
De resultaten van het IAV onderzoek leidden tot de vraag of uierdoekjes ook geschikt zijn voor PRRSV PCR onderzoek. Het gebruik van uierdoekjes biedt in potentie grote voordelen ten opzichte van het nemen van bloed; het is welzijnsvriendelijk en je hebt geen dierenarts nodig die de jonge biggen moet bloedtappen. Het zou voor bedrijven die niet castreren een goed alternatief kunnen zijn voor onderzoek van Processing Fluids en de uierdoekjes-methode kan op elk moment tijdens de zoogperiode gebruikt worden.
ESPHM 2018
Dit jaar, op het ESPHM in Barcelona en op het IPVS in Chonqing, presenteerde Carles Vilalta (University of Minnesota) de bevindingen van ‘nieuwe strategieën voor het bemonsteren van biggen’ op PRRSV. Daarvoor is er op een zeugenbedrijf vanaf 2 weken na het begin van een PRRSV-2 (US-stam) uitbraak op dat bedrijf gedurende 24 weken, met intervallen van 3 weken, steeds bij 10 tomen biggen van circa 3 dagen leeftijd een vergelijkend PRRSV PCR onderzoek gedaan van Processing Fluids (testikels en staartjes) (PF) per toom en individueel bloedonderzoek van de biggen. Daarnaast zijn met doekjes monsters genomen van hokoppervlakte, van de uierhuid en van neergedaald stof in de omgeving.
Vergeleken met de serummonsters scoorde de alternatieve methodes bij biggen van circa 3 dagen leeftijd op sensitiviteit en specificiteit als volgt:
.jpg)
Met de doekjes werd tot 14 weken na de uitbraak PRRSV gevonden. Wat opviel was dat bij zeugen van worp 1 en 2 veel vaker PRRSV werd gevonden. Vanuit Nederland is er op het IPVS in Chonqing (China) een bijdrage gepresenteerd waar is gevonden dat PF ook geschikt zijn voor het onderzoeken van de PRRSV-1 (EU stam) (Sol, 2018).
.png)
Stap 2: bepaal de PRRS-status
Bij de hierboven beschreven studies is er ten aanzien van een eventueel gebruik in het veld het één en ander op te merken. Zo is het beschreven PCR onderzoek met uierdoekjes gedaan met PRRSV-2 (US stam), niet met PRRSV-1 (EU stam). Daarbij is steeds van belang wat het doel is van het onderzoek. Zo kun je met een opeenvolgende reeks PRRS PCR negatieve PF monsters (genomen op dag 3-5) geen uitspraken doen over de PRRS status bij het spenen, laat staan over biggen einde biggenopfok!
Stabiliteit zeugenstapel
De resultaten van PF zeggen wel wat over de stabiliteit van de zeugenstapel. Daarbij moet in overweging worden genomen dat een productiegroep, in analogie naar de definitie van de AASV (Holtkamp, 2011), als PRRSV-stabiel beschouwd kan worden na minimaal 4 opeenvolgende PRRS PCR negatieve uitslagen. Dit heeft betrekking op gepoold onderzoek van serummonsters (1:5) van 30 biggen per keer. Voor het toepassen van PF zou je, ter compensatie van de lagere sensitiviteit, veel frequenter moeten onderzoeken om uitspraken over stabiliteit van de zeugen te mogen doen.
Voordeel van PF is vanzelfsprekend dat als er wordt gecastreerd, er geschikt materiaal beschikbaar is voor PRRS PCR onderzoek dat gepoold kan worden tot 600 biggen per te onderzoeken monster. Daardoor is het een heel eenvoudige en goedkope manier van PRRSV monitoring. Vooralsnog zijn uierdoekjes, gezien de lage sensitiviteit, alleen geschikt bij te verwachten hoge virusconcentraties zoals in de beginfase van een uitbraak. Over het effect van het poolen van doekjes is nog niets bekend.
Tip van Martijn:
Vocht verzamelen gaat nog makkelijker als de balletjes (en staartjes) in een stevige plastic zak worden verzameld. Die laat je een paar uur staan. Vervolgens de inhoud van buitenaf nog een beetje masseren zodat er nog wat extra vocht vrijkomt, puntje van de zak afknippen en het vocht opvangen in een buisje.
Conclusies
- Processing Fluids zijn een kwalitatief goed en goedkoop alternatief voor PRRSV monitoring van jonge biggen om zo de stabiliteit van de zeugenstapel te monitoren, waarbij opgemerkt dat dit alleen zinvol is bij frequente herhaling van onderzoek.
- Uierdoekjes zijn vooralsnog geen gevalideerde onderzoeksmethode voor monitoring bij een lage PRRSV prevalentie. In geval van een hogere PRRSV prevalentie (zoals bij een uitbraak of bij biggen vlak voor het spenen) lijkt de methode betrouwbaar.
- Richt je bij de monitoring van PRRS op biggen van jonge zeugen (worp 1 en 2). En voorkom contact van biggen van jonge zeugen met andere biggen.
Wilt u een keer verder praten over dit onderwerp of meer informatie, neem dan gerust contact op
Geraadpleegde bronnen: Vilalta ESPHM 2018; Vilalta IPVS 2018; Mantilla SDEC Partners Research Update May 2017; Mantilla SDEC Partners Research Update January 2018; Sol IPVS 2018; Holtkamp et al., 2011
Afrikaanse Varkens Pest risico audit
Nu ook beschikbaar: de COMBAT ASF app voor het in kaart brengen van bedrijfsspecifieke AVP risico’s en praktische handvatten om insleep van AVP te voorkomen.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel, of wilt u zich inschrijven voor de Swine Expert Update en bent u dierenarts, neem dan contact met ons op.
