Gouden Regel 7: Werk strikt All-in All-out
De grootste bron voor ziekteverspreiding het verplaatsen en mengen van dieren. Onderzoek met behulp van de COMBAT-risico inventarisatie laat zien dat op 96% van de bedrijven er per afdeling varkens van verschillende leeftijden worden gemengd en dat 68% van de bedrijven bij het leegmaken van een afdeling de kleinste dieren terugleggen naar de volgende leeftijdsgroep (batch). Het zijn echter juist de achterblijvers die het vaakste ziek zijn en andere dieren kunnen infecteren!
Regenboog
Iedereen die ooit bij de biggen per werpgroep verschillende kleuren oorblikken heeft gebruikt, heeft zelf gezien hoeveel vermenging er plaatsvindt tussen verschillende leeftijden biggen en dat er biggen zijn die weken (!) ‘achterlopen’ bij de rest. Het zijn juist deze achterblijvers die als ziekte-reservoir belangrijk bijdragen aan het in stand houden van infecties op een bedrijf.
Mijn ervaring is dat de meeste varkenshouders weer stoppen met het gebruik van verschillende kleuren blikken omdat er problemen ontstaan met de afnemers (vleesvarkenshouders) die een regenboog aan kleuren blikken ontvangen, maar ook omdat varkenshouders niet om kunnen gaan met wat ze zelf zien!
- Martijn Steenaert
Wat men bij de vleesvarkens nog weleens vergeet, is dat in de regel een deel van de achtergebleven biggen een paar weken later alsnog aangeleverd wordt, maar dan samen met biggen van een jongere leeftijd. Of dat men zich daarbij bewust is van de ziekterisico’s die daarmee gepaard gaan, is de vraag.
Wat te doen met de achterblijvers? In principe is het beste advies: gescheiden houden van de rest. In de praktijk kan dat betekenen dat er strenger wordt geselecteerd om tijdig te besluiten tot euthanasie, tot vervroegd afleveren als slachtbig of tot afmesten op een andere locatie of in een aparte stal. Of om ‘goede achterblijvers’ niet terug te leggen en deze bij de rest van de koppel te houden. Daarmee voorkom je onnodige spreiding van ziektekiemen.
Uniformeren
De veronderstelde voordelen van het uniformeren van biggen op gewicht zijn hardnekkig. Meer dan 20 jaar geleden is in onderzoek al aangetoond dat het uniformeren van biggen op gewicht bij het spenen géén voordelen oplevert voor de groei van de dieren. Wel werd aangetoond dat het mengen van biggen, nodig bij het uniformeren op gewicht, leidt tot meer vechten en verwondingen. De risico’s van vechten zijn onder andere de verspreiding van ziektes, zoals PRRS.
Dat verbeteringen in de dierstromen een positief effect hebben op de vleesvarkens is ook beschreven in Nederland. Achtereenvolgens zijn er in deze casus een aantal periodes nauwkeurig vergeleken waarin er biggen al dan niet werden gevaccineerd tegen PRRS en waarin er dierstroomverbeteringen werden toegepast. De combinatie van PRRS-vaccinatie én het strikter toepassen van All-in All-out per afdeling in de bigopfok leidde bij de vleesvarkens tot de laagste sterfte, het laagste antibioticumgebruik en de hoogste groei.
Consequent
Een strikt All-in All-out beleid wordt ondersteund door tussen de batches ook streng te zijn op ondermeer het wisselen van naalden en het reinigen en desinfecteren van materialen, handen en kleding. Door strikt en consequent All-in All-out te werken, en de afdelingen tussen de rondes door goed en volgens protocol te reinigen en desinfecteren, ben je effectief bezig en maak je een knip in de infectieketen.
Daarmee is de kans een stuk kleiner dat eventuele infectieziektes, zoals PRRS, overslaan naar andere batches biggen. Op die manier blijven eventuele infecties zo goed mogelijk geïsoleerd binnen een groep dieren. Doel is dat die infecties uiteindelijk, met het afleveren van de betreffende groep dieren, het bedrijf verlaten. Zo komt een PRRS-vrije big voor iedereen dichterbij!
10 Gouden Regels poster
Boehringer Ingelheim heeft een op humoristische wijze geïllustreerde 10 Gouden Regels poster ontwikkeld om u en uw medewerkers er - ten behoeve van de gezondheid en prestaties van uw dieren - dagelijks aan te herineren. De poster is op A1-formaat afgedrukt en stalbestendig gemaakt. Varkenshouders kunnen de 10 Gouden Regels poster gratis aanvragen.
Lees ook onze eerdere artikelen in deze Gouden Regel serie:
1. Minimaliseer overleggen van biggen tijdens de zoogperiode
2. Leg biggen over tussen 24-48 uur na geboorte
3. Behandel biggen vanuit het hok
4. Gebruik per toom een nieuwe naald
5. Verplaats geen zieke biggen
6. Geen gespeende biggen in de kraamstal
Geraadpleegde bronnen voor dit artikel:
- Calderón et al. Porcine Health Management Delaying pigs from production flow is associated with poor Performance (2017)
- COMBAT vragenlijst, PRRS risico-inventarisatielijst voor varkensbedrijven www.5stp.com
- Francis et al. Can. J. Anim. Sci. (1995) Uniform or hetrogeneous weight groups as factors in mixing weanling pigs [V(MB1]
- Manzanilla (2018). Pig Progress, Healthy Pigs is All In All Out the right concept
- Rathkjen and Dall Acta Vet Scand (2017) 59:4 DOI 10.1186/s13028-016-0270-z
- Thuring et al. (2019) ESPHM; Piglet PRRS-vaccination in combination with pig flow improvements give better finishing results
Tekst: Martijn Steenaert, varkensarts bij Boehringer Ingelheim
